ثبت نام در صرافی ارز دیجیتال، احراز هویت و KYC – گام 18
بعد از گذراندن گام‌های 1 تا 17 و کسبِ آمادگی برای حضوری امن و آگاهانه در بازار رمزارزها، نوبت آن رسیده که بتوانیم در عمل، از طریق ثبت نام در صرافی، فعالیت مالیِ خود را نیز شروع کنیم و تبدیل به یک فعال در بازارهای مالی شویم.
ثبت نام و احراز هویت در صرافی و KYC و AML
همانطور که برای خرید سهام در بازار بورس نیازمند احراز هویت در سامانه‌های مربوطه و ثبت نام در کارگزار (بروکِر Broker) دلخواه خود هستیم، برای خرید رمزارزها نیز می‌بایست در وبسایت صرافیِ (اِکسْچِنج Exchange) مورد نظر خود، ثبت نام و احراز هویت انجام دهیم. این کار معمولاً از طریق پر کردن یک فرم (نام، نام خانوادگی، شماره گذرنامه یا کارتهای شناسایی قابل قبول دیگر و آدرس ایمیل و…) در وبسایت صرافی انجام می‌پذیرد. در مراحل بعد احتمالاً لازم باشد تا از طریق یک دوربین (دوربین سِلفیِ روی گوشی موبایلتان کافی است) یک ویدئوی آنلاینِ (لایْوْ Live) کوتاه از خودتان ضبط و برای صرافی ارسال کنید. حتی ممکن است در حین تصویربرداری نیاز باشد متنی که در وبسایت یا اپِ صرافی می‌بینید را بخوانید! تعجب نکنید، نه تِستِ بازیگری است و نه تِستِ خوانندگی! فقط می‌خواهند مطمئن شوند که:
- شما یک رباتِ نرم‌افزاری نیستید!
- تصویر شما با تصویر کارت شناساییِ ارائه شده یکسان است.
اگر در اخبار شنیده باشید گاهی افرادی سودجو پیدا می‌شوند که با اجاره کردنِ کارت ملی افراد دیگر، دلارهای ارزانتر را از صرافی می‌خرند و در بازار آزاد می‌فروشند. کارتهای بازرگانی نیز از این نوع سوء استفاده‌ها در امان نیستند و برخی اوقات نمونه‌هایی از اجاره کردن کارت بازرگانی برای ثبت سفارش و واردات و نهایتاً فرار از مالیات، به گوش می‌خورد.
صرافی ارز دیجیتال هم برای جلوگیری از چنین تخلفاتی در سطح بین المللی مجبور است چنین مراحل سختگیرانه‌ای را برای احراز هویت افراد به کار گیرد. اما دلیل مهمتری نیز وجود دارد و آن انطباق با مقررات و قوانین ضد پولشویی (Anti Money-Laundering – AML) است. صرافی‌ها علاوه بر موارد مذکورِ قبلی، می‌خواهند مطمئن شوند که صاحب کارت شناسایی:
- زنده است!
- «خودش» در حال ثبت نام و ساخت حساب کاربری است و نه شخصی دیگر.
- ملیتِ کشورهای تحت تحریم را ندارد.
باز هم صحبت از تحریم به میان آمد! متاسفانه در لحظۀ نگارش این گام، ایرانیان به صرافی بزرگ و شناخته شدۀ بایننس (Binance Exchange) دسترسی ندارد. زیرا این صرافی در هنگام ثبت نام مدارک هویتی افراد را جهت تشخیص ملیت درخواست می‌نماید. حتمی اگر یک ایرانی، اقامت موقت یا دائم کشوری دیگر را داشته باشد باز هم به دلیل ملیت ایرانی، امکان سرویس دهی به ایشان در اغلب صرافی‌های شناخته شده وجود ندارد! البته فعلاٌ ایرانی‌های دو تابعیتی که گذرنامه و شهروندیِ (سیتیزِنشیپ Citizenship) کشورهای غیر تحریمی را دارند، می‌توانند از خدمات این صرافی‌ها استفاده نمایند.
این صرافی‌ها به شکل مرکزی (متمرکز) توسط یک شرکتِ ثبت شده در یک کشور، مدیریت می‌شوند. یعنی دارایی‌های رمزنگاری شدۀ مشتریان، تحت مدیریت یک شرکت است که باید شخصاً در قبال آن دارایی‌ها مسئول و پاسخگو باشد. به همین دلیل به این نوع صرافی‌ها صرافی متمرکز یا Centralized Exchange – CEX نیز می‌گویند. در زمان نگارش این گام، تعدادی از صرافی‌های متمرکز شناخته شده به قرار زیر است:
1- صرافی بایننس Binance
2- صرافی کوین بِیس Coinbase
3- صرافی کِراکِن Kraken
4- صرافی کوکوین Kucoin
5- صرافی جِمینای Gemini
6- صرافی بیت اِستَمپ Bitstamp
7- صرافی بیت فینِکس Bitfinex
8- صرافی او کِی اِکس OKX
9- صرافی بایننس آمریکا Binance.US
10- صرافی اِل بَنک LBank
برای مشاهدۀ لیست کامل و به روز، به آدرس زیر مراجعه کنید:
https://coinmarketcap.com/rankings/exchanges
در تعدادی از صرافی‌ها (مانند صرافی کوکوین Kucoin Exchange) هنوز می‌توان بدون احراز هویت اقدام به خرید و فروش (معامله‌گری) کرد. اما حجم واریز و برداشت روزانه شما نمی‌تواند از یک حدِ مشخص شده توسط صرافی بیشتر باشد. برای افزایش سقف تراکنش‌ها می‌بایست در این صرافی‌ها نیز احراز هویت نمائید زیرا نهادهای قانونگذار بین المللی به تمامی خدمات دهندگان مالی تاکید کرده‌اند که «مشتری خود را بشناسید» (Know Your Customer – KYC). اغلب صرافی‌ها نیز برای پیشگیری از توقیف و جریمه و تحریم، فرآیند KYC (کِی وای سی) را برای مشتریان خود انجام می‌دهند. ضمناً مشتریان بزرگ و مشتریان سازمانی می‌بایست فرآیند AML (اِی اِم اِل) را نیز پشت سر بگذارند.
خرید رمزارز بدون KYC و ثبت نام در صرافی
اگر مانند برخی از فعالان بازار، بیشتر از صرافی‌ها، نگران حفظ حریم خصوصی و امنیت خود هستید، می‌توانید بیت‌کوینِ «غیر KYC» را مستقیماً از اشخاص دیگر در وب‌سایت‌هایی مانند Bisq خریداری کنید. ضمناً صرافی‌های غیرمتمرکز نیز با فراهم کردن امکان سوآپ، می‌توانند در این زمینه به شما کمک کنند.
عقد قرارداد با صرافی و سایر سرویس دهندگان!
مثل هر نرم‌افزار یا وبسایت دیگری که تا به امروز از آنها استفاده کردیم، اینجا نیز باید قراردادی را فیمابین خود و صرافی امضا کنیم!!! اپ اینستاگرام، تلگرام، واتس اپ، ایمیل یاهو، جی میل، هات میل، وبسایت بانک و هر سرویس یا خدمت الکترونیک یا آنلاینی که تا به امروز استفاده کرده‌ایم شامل قراردادی است که با ثبت نام و زدن روی دکمه‌ای تحت عنوان «پذیرفتن» (Accept) یا «موافقم» (I agree) یا عباراتی مشابه، امضا کرده‌ایم. امروزه طبق قانون، در دادگاه‌ها و محاکم قضاییِ اغلب کشورها، کلیک کردن یا زدن روی این دکمه، حکم امضای قرارداد را دارد. این قراردادها معمولاً شامل چنین مواد و بندهایی است:
- وبسایت یا اپ چگونه اطلاعات شخصی شما را حفظ می‌کند.
- وبسایت یا اپ چگونه اطلاعات شخصی شما را مورد استفاده قرار می‌دهد.
- وظیفه وبسایت یا اپ در برابر شما چیست.
- وظیفه شما در قبال استفاده از وبسایت یا اپ شامل چه مواردی است؟ (به طور مثال رعایت قوانین وبسایت، رعایت موازین اخلاقی و انسانی، تعهد به عدم ارتکاب جرم و…)
- تعهد به اینکه کاربر، شهروند یکی از کشورهای تحریمی نباشد.
- و موارد بسیار متنوع و متفاوت دیگر.
به احتمال زیاد، تا امروز بدون خواندن کامل متن این توافقنامه‌ها، اقدام به ثبت نام و استفاده از هر وبسایت یا نرم‌افزار یا اپلیکیشنی، کرده‌ایم. برخی از دلایل این کار می‌تواند موارد زیر باشد:
- دو طرف قرارداد، مبنا را بر حسن نیت و اعتماد گذاشته‌اند.
- تا به حال گزارشی مبنی بر تخلف یا سوءاستفادۀ وبسایت یا اپ ندیده یا نشنیده‌ایم.
- اعتقاد به اینکه وبسایت یا اپ خارجی، بر اساس قوانین بین المللی و قوانین سختگیرانۀ اتحادیه اروپا و مخصوصاً قوانین مبارزه با پولشویی، تحت نظارت و در حال فعالیت و سرویس دهی است.
- اعتماد به اینکه وبسایت یا اپ داخلی، تحت قوانین کشوری که در آن ثبت شده فعالیت می‌کند و تحت نظارت است.
- و …
اما دلیلش هرچه باشد، خواندن و درک عواقب این قراردادها و توافقنامه‌ها به عهدۀ خود کاربر است. به عبارت دیگر، تحقیق در مورد اصالت وبسایت یا اپ و تصمیم به اینکه با چه امتیازات، و احتمالاً خطرها و ریسک‌هایی مواجه خواهد شد به عهدۀ خود کاربر است.
نکات مهم در انتخاب صرافی جهت ثبت نام
- تحقیق کنید که شرکتِ مالکِ صرافیِ مورد نظرتان در کدام کشور یا کشورها به شکل رسمی ثبت شده است.
- تحقیق کنید که صرافی مورد نظرتان در کدام کشور یا کشورها اجازه فعالیت دارد و در کدام‌ها خیر.
- مطمئن شوید که به شما امکان می‌دهد رمزارز خود را از صرافی خارج کنید و به کیف پول شخصی خود انتقال دهید.
- با خواندن شرایط استفاده (Terms of use) مطمئن شوید که صرافی مورد نظر، امکان خدمت دهی به شخصی با ملیت یا شرایط شما را دارد یا خیر. به طور مثال در زمان نگارش این گام، در بخشی از شرایط استفادۀ صرافی بایننس آمده که:
Prohibition of Use
BY ACCESSING AND USING BINANCE SERVICES, YOU REPRESENT AND WARRANT THAT YOU HAVE NOT BEEN INCLUDED IN ANY TRADE EMBARGOES OR ECONOMIC SANCTIONS LIST (SUCH AS THE UNITED NATIONS SECURITY COUNCIL SANCTIONS LIST), THE LIST OF SPECIALLY DESIGNATED NATIONALS MAINTAINED BY OFAC (THE OFFICE OF FOREIGN ASSETS CONTROL OF THE U.S. DEPARTMENT OF THE TREASURY), OR THE DENIED PERSONS OR ENTITY LIST OF THE U.S. DEPARTMENT OF COMMERCE. BINANCE RESERVES THE RIGHT TO CHOOSE MARKETS AND JURISDICTIONS TO CONDUCT BUSINESS, AND MAY RESTRICT OR REFUSE, IN ITS DISCRETION, THE PROVISION OF BINANCE SERVICES IN CERTAIN COUNTRIES OR REGIONS.
یعنی:
ممنوعیت استفاده
با دسترسی و استفاده از خدمات بایننس، نشان می‌دهید و تضمین می‌کنید که در هیچ‌یک از تحریم‌های تجاری یا فهرست تحریم‌های اقتصادی (مانند فهرست تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد)، لیست ویژۀ افراد که توسط اوفَک (OFAC دفتر کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه داری ایالات متحده) تنظیم می‌گردد، یا افراد یا فهرست نهادهای رد شده توسط وزارت بازرگانی ایالات متحده، لحاظ نشده‌اید. بایننس حق انتخاب بازارها و حوزه‌های قضایی را برای انجام کسب‌وکار محفوظ می‌دارد و ممکن است بنا به صلاحدید خود، ارائه خدمات بایننس را در برخی از کشورها محدود یا رد کند.
البته معمولاً این متن در شرایط استفادۀ اغلب صرافی‌های بین المللی با ادبیاتی مشابه، به چشم می‌خورد.
- اخبار بازار و مخصوصاٌ خبرهای مربوط به صرافی‌های داخلی و صرافی‌های خارجی را از منابع معتبر و یا شناخته شده دنبال کنید.
- اگر بدون احراز هویت، در یک صرافی متمرکز ثبت نام کرده‌اید، این سوال را از خود بپرسید که چطور با وجود این همه قوانین سختگیرانه و تحریم‌ها، برخی از صرافی‌ها به راحتی بدون احراز هویت، به کاربران و مشتریانِ ناشناس خدمات ارائه می‌دهد.
- با خواندن نظرات مشتریانِ صرافی در شبکه‌های اجتماعی و منابع معتبر، بررسی کنید که در صورت بروز هرگونه مشکل آیا صرافی از طریق یک واحد پشتیبانیِ قوی و 24 ساعته و در 7 روز هفته (24/7)، پاسخگو هست یا خیر.
- بررسی کنید که در صورت وقوع کلاهبرداری توسط صرافی، باید در دادگاهِ کدام کشور اقامه دعوی کرد!
- اگر تمایل داشتید و مانعی هم در شرایط استفادۀ صرافی نبود، نام و آدرس وبسایت صرافی‌هایی که در آنها ثبت نام کردید و روش ورود به هر کدام و ابزارهای ورود دو عاملی به هر کدام از آنها را در محلی امن یادداشت و نگه داری کنید تا هر زمان که لازم شد، افراد امین شما بتوانند دارایی‌های شما را برای شما یا به نیابت از شما از آن صرافی خارج نمایند. در این صورت، بهتر است از یک ایمیلِ غیر شخصی برای ثبت نام در صرافی‌ها استفاده نمائید!