خط روند در تحلیل تکنیکال – گام ۹
روند، دوست شماست – Trend is your friend
سرمایهگذارانی که روی بالا رفتن قیمت سرمایهگذاری میکنند به دنبال داراییهایی میگردند که اخیراً حرکتی رو به بالا داشتهاند تا بتوانند با آن رَوَند یا تِرِنْد Trend همراه شوند. این روند در امتداد یک خط فرضی به نام خط روند صعودی ادامه مییابد. شاید از خود بپرسید که مگر سرمایهگذارانی هم پیدا میشوند که روی پایین رفتن قیمت، سرمایهگذاری کنند. پاسخ اینکه: بله، در گام ۲۰ به این نوع معامله و سرمایهگذاری که به شورت سِلینگ (Short Selling) یا فروشِ استقراضی معروف است اشاره خواهم کرد.
پس ما باید بتوانیم روند فعلیِ قیمتِ یک رمزارز را به کمک تحلیل تکنیکال تشخیص دهیم. برای این کار نیاز به نمودار یا چارت Chart داریم. تصاویر زیر همان نمودار یا چارت هستند. در خصوص روندها باید بدانیم که سالها و شاید نزدیک به یک قرن باشد که معاملهگران تغییرات قیمت را به شکل یک خط روندِ صاف در نمودارها و چارتها ندیدهاند. به عبارت دیگر تا به حال دارایی یا سهامی پیدا نشده است که در طول زمان، یک روند یکنواخت داشته باشد:
در عوض، قیمتها در یک فرآیند پلکانی و به شکل رفت و برگشتها و لغزشهایی در امتداد یک خط روند فرضی، نوسان میکنند:
در روند صعودی، ما به دنبال دورههای زمانی کوچکی میگردیم که در آن، قیمت بالا رفته (Run Up) و دوباره کمی برگشته (پول بَک Pullback) و به همین ترتیب ادامه پیدا میکند.
در روند نزولی، ما به دنبال دورههای زمانی کوچکی میگردیم که در آن، قیمت پایین رفته و دوباره کمی برگشته (پول بَک Pullback) و به همین ترتیب ادامه پیدا میکند.
در روند افقی یا ساید یا رِنج، ما به دنبال دورههای زمانی کوچکی میگردیم که در آن، نمودار بین دو سطح قیمتِ مشخص، نوسان پیدا میکند.
برای مثال، جهت مشاهده چارتِ بیتکوین میتوانید وارد وبسایت تِرِیْدینگ ویو TradingView.com شوید و در قسمت جستجو، به دنبال جُفتْ ارزِ «بیتکوین/دلار» بگردید. در بازار کریپتو همانند بازار فارکس ارزهای مختلف کنار هم جفت شدهاند. به عبارت دیگر اگر بخواهیم روند قیمت بیتکوین (BTC) را بر حسب دلار آمریکا (USD) بررسی کنیم باید به دنبال جفت ارز «بیتکوین/دلار» باشیم. برای راحتی، هر ارز و هر دارایی مالی در بازار با یک نماد شناسایی میشود. همانطور که تا به امروز یاد گرفتید، نماد بیتکوین BTC است و نماد دلار آمریکا هم USD. پس جفت ارزی که به دنبالش هستیم را به این شکل مینویسیم:
عبارت BTCUSD (در بعضی وبسایتها و صرافیها به شکل BTC/USD هم مرسوم است) یعنی قیمت بیتکوین به دلار آمریکا و طبیعتاً عبارت USDBTC یعنی قیمت دلار به بیتکوین!
بالاتر گفتیم که در روند صعودی به دنبال دورههای زمانیِ کوچکی میگردیم که در آن، قیمت بالا رفته (Run Up) و دوباره کمی برگشته (پول بَک Pullback) و به همین ترتیب ادامه پیدا میکند. در چارت زیر میبینیم که بیتکوین بین تاریخ ۱۵ ژوئن تا ۱۵ آگوست، از سطح قیمت ۱ (حدود ۱۷۷۰۰ دلار) به سطح قیمت ۲ (۲۲۰۰۰ دلار) بالا رفته و از سطح قیمت ۲ به سطح قیمت ۳ (۱۸۵۰۰) کمی برگشته (پول بک) و در ادامه، تا سطح قیمت ۴ (۲۲۵۰۰ دلار) بالا رفته و دوباره به سمت سطح قیمت ۵، پول بک زده و به همین ترتیب ادامه داده است.
اگر دقت کنید، قیمتهای سطوح ۱ و ۳ و ۵ و ۷ و ۹ به نوعی نسبت به کمی سمتِ چپ و کمی سمتِ راستِ خود، پایینتر قرار دارند. در تحلیل تکنیکال به این سطوحِ پایین که شبیه به یک دَره هستند، Low (تلفظ: لُ) به معنیِ «پایین» گفته میشود و آن را با حرف L نمایش میدهند. از طرف دیگر، قیمتهای سطوح ۲ و ۴ و ۶ و ۸ و ۱۰ به نوعی نسبت به کمی سمتِ چپ و کمی سمتِ راستِ خود، بالاتر قرار گرفتهاند. در تحلیل تکنیکال به این سطوح بالا که شبیه به یک قُله هستند، High (تلفظ: هایْ) به معنیِ «بالا» گفته میشود و آن را با حرف H نمایش میدهند. در ادامۀ این گام آموزشی، برای ترسیم خط روند صعودی، به این نقاط و سطوح کلیدی نیاز خواهیم داشت.
در تحلیل تکنیکال نام دیگر این قلهها و درهها، سوئینگ (Swing) به معنای چرخش یا تاب خوردن است. زیرا در هر قله یا دره، جهتِ حرکتِ قیمت تغییر میکند. پس Swing High همان قله یا H است و Swing Low همان دره یا L.
روند صعودی یا Upward Trend یا Uptrend
معاملهگرانِ تکنیکال در طی سالها مطالعه و بررسیِ این نوسانات و سوئینگها به این نتیجه رسیدند که اگر هر قله از قلۀ قبلی بالاتر برود و همچنین هر دره از درۀ قبلی خود بالاتر شکل بگیرد، آنگاه به این الگو، روند صعودی یا Uptrend میگویند. همانطور که در چارت میبینیم، قلۀ ۴ از قلۀ ۲ بالاتر است و درۀ ۳ هم بالاتر از درۀ ۱. و به همین ترتیب: قله ۶ بالاتر از قله ۴ و دره ۵ بالاتر از دره ۳ و…
اگر درههای ۱ و ۳ و ۵ را با یک خط فرضی به هم وصل کنیم به یک خط روند صعودی خواهیم رسید که در قسمتهای بعدیِ همین گام آموزشی توضیح دادهام.
برای سادهسازی از همان مخففهای H و L به جای قله و دره استفاده میکنیم. ضمناً همانطور که میدانید، کلمۀ بالاتر در زبان انگلیسی Higher (تلفظ: هایِر) میباشد پس:
- وقتی میخواهیم عنوان کنیم که یک H بالاتر از H قبلی است میتوانیم به زبان انگلیسی اینگونه بنویسیم: Higher High یا HH (تلفظ: هایِر های)
- و وقتی میخواهیم عنوان کنیم که یک L بالاتر از L قبلی است میتوانیم به زبان انگلیسی اینگونه بنویسیم: Higher Low یا HL (تلفظ: هایِر لُ)
در چارت زیر قلههای بالاتر و درههای بالاتر با HH و HL نامگذاری شدهاند:
لطفا سعی نکنید این مخففها یا اصطلاحات را «حفظ» کنید! اکنون فقط روی معنا و مفهوم سوئینگ (دره L یا قله H) تمرکز کنید چون به مرور زمان و با تمرین خواهید دید که این اصطلاحات و مخففها خودبخود در ذهنتان شکل گرفته است.
خط روند یا Trend Line (تِرِنْد لایْن)
خط روند صعودی
اکنون که سطوح قیمتیِ مهمِ HH و HL را پیدا کردیم میتوانیم آنها را به هم وصل کنیم. برای این کار، باید به روزترین و جدیدترین و آخرین HLها را با یک خط به هم وصل کنیم. یک خط دیگر هم رسم میکنیم طوری که از به روزترین و جدیدترین و آخرین نقاطِ HH بگذرد. خط روند باید از حداقل دو HL یا HH بگذرد. اگر از تعداد بیشتری قله یا دره بگذرد نشان از اعتبار بیشتر آن خط روند است اما خیلی اوقات این خط فقط میتواند از دو یا سه عدد از آخرین قلهها یا دره ها عبور کند. همانطور که در تصویر زیر مشاهده میکنیم، خط روندهای رسم شده از آخرین HLها (درههای شماره ۵ و ۶ و ۷) و آخرین HHها (قلههای شماره ۶ و ۸ و ۱۰) عبور کردهاند و از HL شماره ۳ و همچنین از HH شماره ۴ که قدیمی تر هستند، نمیگذرند:
در دوره کامل «آموزش ارز دیجیتال کریپتومنتور» به موارد زیر نیز پرداختهام:
- روش پیدا کردن رمزارزهایی که اخیرا صعودی بودهاند
- خط روند نزولی
- روند سایْدوِیز Sideways یا سایْد یا رِنْج Range
تمام خط روندهایی که در این گام رسم کردیم محدودههای بسیار مهمی هستند که قیمت با رسیدن به آنها، اغلب بر میگردد. در تحلیل تکنیکال به این محدودهها حمایت و مقاومت گفته میشود.