صرافی غیر متمرکز DEX
صرافی غیر متمرکز (decentralized exchange DEX) چیست؟

صرافی ها محلی برای خرید و فروش ارز به صورت اینترنتی هستند. صرافی های معمولی برای اینکه سرویس دهی مناسبی به کاربران خود داشته باشند و فرآیند معامله را سرعت دهند، به صورت متمرکز فعالیت می کنند. یعنی یک سرور قدرتمند مرکزی دارند که اطلاعات کاربران در آن ذخیره می شود. بعضی از تریدر ها و فعالان دنیای ارز دیجیتال متمرکز بودن صرافی ها را یک نقطه ضعف می دانند. به همین دلیل صرافی غیر متمرکز به وجود آمده است.
صرافی غیر متمرکز یا decentralized exchange (DEX) یک سرویس آنلاین همتا-به-همتا (P2P) است که امکان انجام معامله مستقیم بین دوکاربر را فراهم می کند. این نوع از صرافی ها در شبکه بلاکچین ساخته می شوند و به تریدر ها اجازه می دهند آزادانه به ذخیره یا معامله ارزهای دیجیتال خود بپردازند. اتریوم پرکابرد ترین بلاکچین برای ساخت صرافی غیر متمرکز است با این حال صرافی های زیادی روی بلاکچین های دیگر مانند گرافن نیز به راه افتاده اند.
مزایای صرافی غیر متمرکز
در واقع اصلی ترین مزیت صرافی غیر متمرکز همان معماری توزیع شده و غیر متمرکزی است که از کنترل شدن معاملات توسط یک شخص یا سازمان جلوگیری می کند. علاوه براین می توان به مزایای زیر نیز اشاره کرد.
امنیت و مقاومت بالا در مقابل هک: دارایی های کاربران در صرافی های DEX ذخیره نمی شود. از طرفی هک کردن یک سیستم توزیع شده بسیار سخت و مشکل است. بنابراین امنیت دارایی ها و اطلاعات در DEX بیشتر خواهد بود.
جلوگیری از دستکاری در معاملات: در گذشته سابقه داشته که بعضی از صرافی ها با دستکاری در معاملات باعث بالا رفتن یا پایین آمدن قیمت ها شده اند. در صرافی غیر متمرکز امکان چنین کاری به حداقل می رسد.
نا محدود بودن: یکی از مشکلاتی که خصوصا ما ایرانی ها با آن رو به رو هستیم، مسئله تحریم ها و قوانین داخلی کشور ها است. صرافی های بین المللی به ایرانی ها خدمات ارائه نمی کنند و حتی دارایی های آن ها را مصدود می کنند. صرافی های غیر متمرکز این مشکل را هم حل کرده اند. زیرا هیچکس حق محدود کردن کسی برای استفاده از امکانات این صرافی ها را ندارد.
معایب صرافی غیر متمرکز
صرافی غیر متمرکز مشکلات حل نشده زیادی دارد. این مشکلات باعث شده است تا در اکثر موارد تریدر ها قید استفاده از این پلتفرم ها را بزنند. در واقع صرافی های توزیع شده کاربرد زیادی ندارند و در حال حاضر تنها افرادی با مقاصد خاص از DEX ها استفاده می کنند.
غیر قابل بازیابی بودن دسترسی: برخلاف صرافی های متمرکز، هیچ راهی برای بازیابی رمز عبور های فراموش شده یا معاملات اشتباه خود ندارند.
امکانات و ابزار های محدود: در DEX ها از ابزار های محبوب تریدر ها و امکانات پر تعداد صرافی های آنلاین خبری نیست.
مشکل نقد شوندگی: حتی بهترین صرافی های غیر متمرکز نیز دارای سهم بسیار اندکی از بازار معاملات هستند
سرعت پایین: چک کردن و تایید معاملات در صرافی غیر متمرکز زمان بر است. زیرا این کار باید توسط ماینر ها انجام شود. حجم پایین معاملات نیز باعث شده تا ماینر های کمی وجود داشته باشند. به همین دلیل خرید بیتکوین از یک صرافی معتبر بسیار راحت تر و سریع تر از صرافی غیر متمرکز خواهد بود.
معرفی بهترین صرافی های غیر متمرکز
صرافی غیر متمرکز بایننس
بایننس صرافی غیرمتمرکز خود را فوریه سال ۲۰۱۹ راهاندازی کرد. کارمزدهای پایین این صرافی را میتوان نقطه تمایز میان آن و دیگر رقبا دانست. رابط کابری مناسب و امنیت بالا از دیگر ویژگیهای این صرافی غیرمتمرکز است.
به یاد داشته باشید که بایننس بهصورت رسمی اعلام کرده است که کاربران کشورهای تحریمشده از جمله ایران، نمیتوانند به خدمات این صرافی دسترسی داشته باشند. بااینحال برخی از کاربران ایرانی گزارش کردهاند که با استفاده از تغییر آیپی خود موفق به انجام معاملات در این صرافی شدهاند. کاربران آمریکایی هم امکان انجام معاملات در این صرافی را ندارند.
صرافی غیرمتمرکز بایننس برای معاملاتی که در این پلتفرم انجام میشود کارمزد ناچیز ۰.۱ درصدی دریافت میکند. اگر این کارمزد با استفاده از ارز دیجیتال بایننس کوین پرداخت شود، این عدد ۰.۰۴ درصد است.
آی دی اکس
صرافی (IDEX) که با نام «صرافی داراییهای غیرمتمرکز اتریوم» شناخته میشود، از جمله جدیدترین صرافیهای غیرمتمرکز است که بعد از آغاز به کارش، توجهات بسیاری را بهسمت خود جلب کرد.
این صرافی شباهتهای بسیاری با صرافی اتردلتا (EtherDelta) دارد و در واقع نوعی پلتفرم همتابههمتا برای تبادل توکنهای ERC20 است. همچنین در این صرافی امکان سپردهگذاری ارزها نیز وجود دارد، قابلیتی که در کمتر صرافی غیرمتمرکزی نظیرش را دیدهایم.
امکانات و ساختار آیدیاکس شباهتهای بسیاری به صرافیهای عادی دارد.
بالانسر (Balancer)
بالانسر خود را یک پلتفرم مدیریت سبد سرمایهگذاریِ غیرامانتداری و ارائهدهنده نقدینگی معرفی میکند. با اتصال کیف پول خود به این صرافی میتوانید اتریوم و طیف گستردهای از توکنهای مبتنی بر اتریوم را معامله کنید.
اواخر ماه مارس ۲۰۲۰، شبکه اصلی بالانسر راهاندازی شد و حجم معاملات روزانه این صرافی در حال حاضر بیش از ۲۱ میلیون دلار عنوان شده است.
بنکور
صرافی بنکور (Bancor) از یک مدل منحصربهفرد در سازوکار خود استفاده میکند. در این صرافی، کاربران میتوانند توکنهای ERC-20 خود را در با توکنهای اسمارت (Smart)، توکن اصلی شبکه بنکور، معامله کنند.
در طرف دیگر، دارندگان این توکنها نیز میتوانند اسمارتهای خود را با دیگر توکنهای مبتنی بر ERC-20 معامله کنند. از طریق قراردادهای هوشمند امکان تبادل هر گونه توکن ERC-20 در پلتفرم وجود دارد.
هدف اصلی بنکور، افزایش نقدینگیِ توکنهایی است که ارزش بازارشان چندان بزرگ نیست. شایان ذکر است که کارمزد بنکور بهصورت کارمزد در شبکه اتریوم (GAS) محاسبه میشود.
بیسکیو
بیسکیو (Bisq) یکی از صرافیهای غیرمتمرکز بیت کوین است که امکان معاملات این ارز دیجیتال را با ارزهای فیات مهیا میکند. برای استفاده از این صرافی نیازی به احراز هویت و ارائه اطلاعات شخصی نیست. وجود یک نرمافزار متنباز برای رایانههای شخصی نیز یکی دیگر از مزیتهای بیسکیو است.
استفاده از تور (Tor)، پردازش در رایانه کاربر و کیف پولهای شخصی، باعث شده تا هیچ نقطه متمرکزی در عملیات مرتبط با این صرافی وجود نداشته باشد. نکته منفی این صرافی سرعت پایینِ آن است که بهواسطه اجرای سیاستهای امنیتی و حفظ حریم شخصی ایجاد شده است.
طبق گزارشها، حجم معاملات بیسکو برای ارز دیجیتال مونرو، ۱۱۹,۰۰۰ دلار در روز است. ۱۵,۰۰۰ دلار بیت کوین و کمتر از ۵,۰۰۰ اتر نیز در این صرافی بهصورت روزانه معامله میشود.
علیرغم حجم معاملات بسیار کم و سرعت پایین، میتوان گفت که بیسکیو یکی از غیرمتمرکز ترین صرافیهای در دنیاست.
وان اینچ (1inch.Exchange)
واناینچ را میتوان سرویسی متشکل از چندین صرافی غیرمتمرکز در نظر گرفت. در واقع واناینچ چندین صرافی غیرمتمرکز در قالب یک پلتفرم است. امکان ثبت سفارشات محدود (Limit Order) در این صرافی وجود دارد و تنوع توکنهای موجود نیز قابلقبول است. زمانی که یک سفارش در پلتفرم ثبت میکنید، سفارش شما در دفتر سفارشات چندین صرافی غیرمتمرکز قرار میگیرد.
از آنجا که واناینچ یک پلتفرم با چندین صرافی مختلف است، کارمزد معاملات بر اساس معیار صرافیهای موردنظر محاسبه میشود.
یونی سواپ
یونیسواپ (Uniswap)، برپایه بلاک چین اتریوم ساخته شده است و فقط با چند گام ساده میتوانید با قراردادهای هوشمند، اتریوم و توکنهای ERC-20 خود را مبادله کنید.
مبلغ کارمزد در این صرافی ۰.۳ درصد است که بهشکل اتریوم و توکن ERC-20 پرداخت خواهد شد.
کایبر سواپ
کایبرسواپ (Kyberswap) را میتوان یکی از بهترین صرافیهای نسل جدید در پلتفرمهای معاملات ارزهای دیجیتال دانست که بهصورت غیرمتمرکز و همتابههمتا فعالیت میکند. این صرافی بر روی بلاک چین اتریوم اجرا شده و از جمله پلتفرمهایی است که بر روی تستنت راپستن (Ropsten) نیز فعال بوده است.
در این صرافی از قراردادهای هوشمند بهمنظور انجام و تسهیل تبادلات استفاده میشود. نکته مثبت دیگری که در ارتباط با این صرافی غیرمتمرکز وجود دارد، استفاده از ذخایر پویا یا دینامیک است که به شبکه امکان میدهد تا با فراهم کردن نقدینگی کافی، خدماتش را ارزانتر در اختیار کاربران قرار دهد.
این پروژه در کشور سنگاپور توسعه یافته است و دارای یک ارز دیجیتال مخصوص با نام «KNC» است. صرافی کایبر سواپ در نسخههای مخصوص وب و نسخه موبایل در اختیار کاربران قرار دارد.