فورک، انشعاب یا شاخه Fork

دوراهی در جاده.

۲۰۱۷: جنگ داخلی بیتکوینرها

با یک درس کوچک تاریخی شروع می‌کنیم. چندین سال پیش یک جنگ داخلی بین دو طرفِ جامعه بیتکوین در سال ۲۰۱۷ در گرفت که همه چیز را تغییر داد.

در حال حاضر، شما با بیت‌کوین یا چیزی که ما با نمادِ BTC می‌شناسیم (در برخی صرافی‌ها، XBT) آشنا هستید. در سال ۲۰۱۷، بیتکوین کَش (BCH) در نتیجۀ یک “هارد فورک” ظاهر شد. هارد فورک‌ها به طور کاملاً شهودی در تصویر بالا توضیح داده شده‌اند، اما در اصل، زمانی که برخی از افراد می‌خواهند قوانین شبکه بلاک‌چین را تغییر دهند (بدون اجماعِ کامل)، به طور کامل به یک بلاک‌چینِ مجزای دیگر کوچ می‌کنند تا قوانین شبکه جدید را باب میل خود تغییر دهند. چیزی شبیه به طلاق گرفتن!

این دقیقا همان چیزی است که در مورد BTC و BCH اتفاق افتاد. در ۱ آگوست ۲۰۱۷، پس از جداییِ شاخۀ سخت یا هارد فورکِ بیتکوین کش از شبکۀ بیتکوین، همه افرادی که بیتکوین داشتند، مقدار مساوی بیت‌کوین کش نیز در اختیار گرفتند. اما استقبال جامعه رمزارز همچنان از BTC بیشتر بود و تغییرات جدید در قالب رمزارزِ BCH نتوانست BTC را شکست دهد (این موضوع را تفاوت قیمت و نرخ هش، امروز ثابت می‌کند). اما چرا این مشاجره اتفاق افتاد؟

مشکل مقیاس پذیری (گسترش پذیری)

اگر امروز از بسیاری از بیت‌کوین‌بازها (Bitcoiners) بپرسید که درباره مشکلاتِ مقیاس‌پذیریِ بیت‌کوین چه فکر می‌کنند، می‌خندند و به شما می‌گویند که بیت‌کوین مشکل مقیاس‌پذیری ندارد. هر چقدر هم که مسئله مقیاس‌پذیری مشکل‌ساز باشد، حقیقت همچنان ثابت مانده است: بیت‌کوین به تنهایی نمی‌تواند مقیاس‌پذیر باشد. اگر جهان بخواهد بیتکوین را بیشتر بپذیرد، حتماً به راه حل‌هایی نیاز دارد.

بحث اندازه بلوک

پذیرندگان اولیه بیت‌کوین در مورد چگونگی مقیاس پذیری بیت‌کوین گفتگوهای زیادی داشتند. در حالی که برخی استدلال می‌کردند که مقیاس‌پذیری باید با راه‌حل‌های برون‌زنجیره‌ای (Off-Chain) داشته باشد، برخی دیگر بر افزایش اندازه بلوکِ ۱ مگابایتیِ بیت‌کوین تاکید داشتند تا وقتی بلاک‌ها به طور فزاینده‌ای با تراکنش‌ها شلوغ می‌شوند، پذیرندگان جدید منصرف نشوند.

در نگاه اول، افزایش ظرفیت اندازه بلوک و کاهش هزینه تراکنش برای کاربران ایده خوبی به نظر می‌رسد. اما رفتن به این مسیر به سخت‌افزار گران‌تر و پیچیده‌تری نیاز دارد، که باعث می‌شود کاربران شخصی (در مقایسه با شرکت‌های بزرگ) کمتر بتوانند بلوک‌ها را با گره‌های خودشان تأیید کنند. با افزایش اندازه بلوک، اعتبارسنجی موثر بلوک‌ها برای گره‌های کامل دشوارتر می‌شود، بنابراین موانع بیشتری برای ورود گره‌های در حال اجرا بوجود می‌آورد و بیت‌کوین را غیرمتمرکزتر می‌کند.

بیت‌کوین باید مقیاس پذیر شود (یعنی به سرعت و به سادگی گسترش یابد)، اما باید این کار را بدون به خطر انداختن امنیت و تمرکززدایی انجام دهد.

به دلیل این مشاجره در جامعه بیت‌کوین، کسانی که بر اندازه بلاک‌های بزرگ‌تر تاکید داشتند، بیت‌کوین کش را با ایجاد یک شاخۀ سخت در بیت‌کوین راه‌اندازی کردند که حجم بلاک را از ۱ مگابایت به ۳۲ مگابایت افزایش می‌داد.

انواع دیگر فورک در بلاکچین بیتکوین

در طول سال‌ها، هارد فورک‌های بیشتری از ارزهای دیجیتال مختلف بیرون آمده‌اند. یکی از محبوب ترین فورک‌های بیت‌کوین لایت کوین (LTC) است و یکی از فورک‌های برجسته بیت‌کوین کش بیت‌کوین SV (BSV) است.

به طور معمول، هارد فورک‌ها ناشی از کسانی است که از قوانین یک پروتکل موجود، مانند اندازه بلوک یا مدت زمان لازم برای استخراج یک بلوک جدید، ناراضی هستند. اگرچه هارد فورک‌ها باز هم به وجود می‌آیند، اما بسیار بعید است که این ارزهای رمزپایه به چیزی جز یک طرح «پامپ و دامپ» تبدیل شوند. اگر آنها به عنوان یک ارز دیجیتالِ برتر مانند لایت کوین زنده بمانند، اهداف آنها برای جایگزینی بیت‌کوین به عنوان یک «بهبود»، کاملا غیرممکن است. این به دلیل تسلط موجود بر شبکه بیت‌کوین است.

دائو و هارد فورک اتریوم

یکی از اولین و پر سر و صدا ترین دائو‌ها، که برای تامین مالی سرمایه‌گذاری خطرپذیر شروع به فعالیت کرد، The DAO بود که ۳.۶ میلیون اتر (ETH) را در قالب پاداشِ استخراج اتریوم جمع آوری کرد و ارزش آن در می‌۲۰۱۶ به بیش از ۷۰ میلیون دلار رسیده بود. این دائو یک هفته بعد، هک شد و ۵۰ میلیون دلار از پروژه تخلیه شد. اما چند هفته بعد، از طریق یک هارد فورک در بلاکچین اتریوم رمزارزها به جای خود بازگردانده شدند و پول‌ها نیز بازیابی شد. اکثر ماینرها و کاربران اتریوم به فورک جدید (بلاکچین فعلی اتریوم) روی آوردند در حالی که نام بلاکچین قبلی به اتریوم کلاسیک با رمزارز ETC تغییر پیدا کرد.