فورک، انشعاب یا شاخه Fork
هارد فورک یا انشعاب سخت Hard Fork، سافت فورک یا انشعاب نرم Soft Fork

دوراهی در جاده.

2017: جنگ داخلی بیتکوینرها
با یک درس کوچک تاریخی شروع می کنیم. چندین سال پیش یک جنگ داخلی بین دو طرفِ جامعه بیتکوین در سال 2017 در گرفت که همه چیز را تغییر داد.
در حال حاضر، شما با بیت کوین یا چیزی که ما با نمادِ BTC می شناسیم (در برخی صرافی ها، XBT) آشنا هستید. در سال 2017، بیتکوین کَش (BCH) در نتیجۀ یک “هارد فورک” ظاهر شد. هارد فورک ها به طور کاملاً شهودی در تصویر بالا توضیح داده شده اند، اما در اصل، زمانی که برخی از افراد می خواهند قوانین شبکه بلاک چین را تغییر دهند (بدون اجماعِ کامل)، به طور کامل به یک بلاک چینِ مجزای دیگر کوچ می کنند تا قوانین شبکه جدید را باب میل خود تغییر دهند. چیزی شبیه به طلاق گرفتن!
این دقیقا همان چیزی است که در مورد BTC و BCH اتفاق افتاد. در 1 آگوست 2017، پس از جداییِ شاخۀ سخت یا هارد فورکِ بیتکوین کش از شبکۀ بیتکوین، همه افرادی که بیتکوین داشتند، مقدار مساوی بیت کوین کش نیز در اختیار گرفتند. اما استقبال جامعه رمزارز همچنان از BTC بیشتر بود و تغییرات جدید در قالب رمزارزِ BCH نتوانست BTC را شکست دهد (این موضوع را تفاوت قیمت و نرخ هش، امروز ثابت می کند). اما چرا این مشاجره اتفاق افتاد؟
مشکل مقیاس پذیری (گسترش پذیری)
اگر امروز از بسیاری از بیتکوینبازها (Bitcoiners) بپرسید که درباره مشکلاتِ مقیاسپذیریِ بیتکوین چه فکر میکنند، میخندند و به شما میگویند که بیتکوین مشکل مقیاسپذیری ندارد. هر چقدر هم که مسئله مقیاسپذیری مشکلساز باشد، حقیقت همچنان ثابت مانده است: بیتکوین به تنهایی نمیتواند مقیاسپذیر باشد. اگر جهان بخواهد بیتکوین را بیشتر بپذیرد، حتماً به راه حل هایی نیاز دارد.
بحث اندازه بلوک
پذیرندگان اولیه بیت کوین در مورد چگونگی مقیاس پذیری بیت کوین گفتگوهای زیادی داشتند. در حالی که برخی استدلال میکردند که مقیاسپذیری باید با راهحلهای برون زنجیره ای (Off-Chain) داشته باشد، برخی دیگر بر افزایش اندازه بلوکِ ۱ مگابایتیِ بیتکوین تاکید داشتند تا وقتی بلاکها به طور فزایندهای با تراکنشها شلوغ میشوند، پذیرندگان جدید منصرف نشوند.
در نگاه اول، افزایش ظرفیت اندازه بلوک و کاهش هزینه تراکنش برای کاربران ایده خوبی به نظر می رسد. اما رفتن به این مسیر به سختافزار گرانتر و پیچیدهتری نیاز دارد، که باعث میشود کاربران شخصی (در مقایسه با شرکتهای بزرگ) کمتر بتوانند بلوکها را با گرههای خودشان تأیید کنند. با افزایش اندازه بلوک، اعتبارسنجی موثر بلوکها برای گرههای کامل دشوارتر میشود، بنابراین موانع بیشتری برای ورود گرههای در حال اجرا بوجود می آورد و بیتکوین را غیرمتمرکزتر میکند.
بیت کوین باید مقیاس پذیر شود (یعنی به سرعت و به سادگی گسترش یابد)، اما باید این کار را بدون به خطر انداختن امنیت و تمرکززدایی انجام دهد.
به دلیل این مشاجره در جامعه بیتکوین، کسانی که بر اندازه بلاکهای بزرگتر تاکید داشتند، بیتکوین کش را با ایجاد یک شاخۀ سخت در بیتکوین راهاندازی کردند که حجم بلاک را از ۱ مگابایت به ۳۲ مگابایت افزایش میداد.
انواع دیگر فورک در بلاکچین بیتکوین
در طول سالها، هارد فورکهای بیشتری از ارزهای دیجیتال مختلف بیرون آمدهاند. یکی از محبوب ترین فورک های بیت کوین لایت کوین (LTC) است و یکی از فورک های برجسته بیت کوین کش بیت کوین SV (BSV) است.
به طور معمول، هارد فورکها ناشی از کسانی است که از قوانین یک پروتکل موجود، مانند اندازه بلوک یا مدت زمان لازم برای استخراج یک بلوک جدید، ناراضی هستند. اگرچه هارد فورک ها باز هم به وجود می آیند، اما بسیار بعید است که این ارزهای رمزپایه به چیزی جز یک طرح «پامپ و دامپ» تبدیل شوند. اگر آنها به عنوان یک ارز دیجیتالِ برتر مانند لایت کوین زنده بمانند، اهداف آنها برای جایگزینی بیت کوین به عنوان یک «بهبود»، کاملا غیرممکن است. این به دلیل تسلط موجود بر شبکه بیت کوین است.
دائو و هارد فورک اتریوم
یکی از اولین و پر سر و صدا ترین دائو ها، که برای تامین مالی سرمایه گذاری خطرپذیر شروع به فعالیت کرد، The DAO بود که 3.6 میلیون اتر (ETH) را در قالب پاداشِ استخراج اتریوم جمع آوری کرد و ارزش آن در می 2016 به بیش از 70 میلیون دلار رسیده بود. این دائو یک هفته بعد، هک شد و 50 میلیون دلار از پروژه تخلیه شد. اما چند هفته بعد، از طریق یک هارد فورک در بلاکچین اتریوم رمزارزها به جای خود بازگردانده شدند و پول ها نیز بازیابی شد. اکثر ماینرها و کاربران اتریوم به فورک جدید (بلاکچین فعلی اتریوم) روی آوردند در حالی که نام بلاکچین قبلی به اتریوم کلاسیک با رمزارز ETC تغییر پیدا کرد.