متاورس یا فرادنیا Metaverse

امروز باید بیش از هر زمان دیگری خود را برای پیشرفتهای سریع فناوری از واقعیت موازی گرفته تا زنجیره بلوکی و هوش مصنوعی مولد، آماده کنیم. در غیر اینصورت از یک دنیای دیجیتالِ سریع، پر چالش و نیز جذاب عقب می‌مانیم! متاورس یکی از همین پیشرفتها است. مِتاوِرس یک نسخه جایگزین از واقعیت است که به صورت دیجیتال وجود دارد. متاورس یک جهان دیجیتال است که شامل تمام جنبه‌های دنیای واقعی، مانند تعاملات و اقتصاد به شکل بلادرنگ (Real-Time) است. متاورس یک تجربه منحصر به فرد را به کاربرانش ارائه می‌دهد. بسیار شبیه واقعیت فیزیکی، افراد در این فراجهان برای کار، بازی، تجارت و معاشرت با افراد و عناصر دیگر تعامل دارند.

در داستان‌های علمی تخیلی، «متاورس» یک نسخه فرضیِ دیگر از اینترنت به عنوان یک دنیای مجازی واحد، جهانی و همه جانبه است که تعاملات و معاشرت‌ها در آن با استفاده از عینک‌ها یا هدست‌های واقعیت مجازی (VR) و واقعیت افزوده (AR) تسهیل می‌شود. در اصطلاح محاوره‌ای، متاورس شبکه‌ای از جهان‌‌های مجازی سه‌بعدی است که بر ارتباط اجتماعی متمرکز است.

اصطلاح متاورس در سال ۱۹۹۲ در رمان علمی تخیلی Snow Crash از ترکیب دو کلمه Meta (به معنای ماورا و فراتر) و Universe (به معنای جهان و تمام ماده و فضای موجود) سرچشمه گرفت. بنابراین اصطلاح «متاورس»، به معنیِ فراتر از همه چیزهای قابل مشاهده و شناخته شده است.

توسعه Metaverse اغلب با پیشرفت فناوری واقعیت مجازی (به دلیل افزایش تقاضا برای تجربه عمیقتر) همسو بوده است. استقبال اخیر از متاورس تحت تأثیر نسل سوم وب یا Web3 است، مفهومی برای غیرمتمرکز سازی اینترنت.

در صنعت بلاک‌چین و کریپتو، بسیاری از پروژه‌هایی که در سایر فناوری‌های نوظهور مانند هوش مصنوعی، واقعیت توسعه‌یافته (VR و AR و XR و MR) و اینترنت اشیا (IoT) کار می‌کنند، نسخه‌هایی از واقعیت‌های دیجیتالی خود را ایجاد می‌کنند. اینجاست که اصطلاح متاورس اغلب برای توصیف اکوسیستمی استفاده می‌شود که در آن کاربرانِ پلتفرم می‌توانند هر عنصر، آفرینش، تجربه و تعاملی را در یک فضای مشترک و مهم‌تر از همه، پایدار، بیایند و یا تجربه کنند.

مفهوم متاورس در شرکت‌های بزرگ فناوری نیز محبوبیت پیدا کرده است. شناخت شکل دقیقِ متاورس به طور کلی دشوار است اما می‌توان آن را با برخی یا همه این ویژگی‌ها شناسایی کرد:

پایداری: در متاورس، یک فضای پایدار به طور پیوسته با محیط‌هایی شکل می‌گیرد که بدون توجه به ارتباط یا عدم ارتباط و تعامل کاربران با آنها، به رشد و تکامل خود ادامه می‌دهند.

بلادرنگ (Real-Time): تجربیات در آنجا به صورت بلادرنگ و در حین استفاده اتفاق می‌افتند. این لزوماً به معنای زنده بودن متاورس یا رویدادهای درون آن نیست. با این حال، برای مثال، اجراهای از پیش ضبط شده می‌توانند فعال شوند، اما کاربران آنها را در حین استفاده تجربه می‌کنند.

اقتصاد: متاورس، اقتصادی کاملاً کاربردی دارد. فرادنیاها معمولاً از یک ارز بومی مبتنی بر بلاک‌چین برای خرید، فروش یا مبادله محصولات و خدمات استفاده می‌کند.

پل فیزیکی: در واقعیت افزوده (Augmented Reality – AR)، فراجهان می‌تواند در کنار جهان فیزیکی وجود داشته باشد یا حتی به آن متصل شود. به عنوان مثال، یک لایه دیجیتال اضافی را در بالای آن یا مرتبط با مختصات جغرافیایی واقعی در نظر بگیرید. این برخلاف متاورس‌های واقعیت مجازی است که فقط در یک قلمرو مجازی وجود دارند.

محتوای باز: یکی از جذابیت‌های مهم متاورس‌ها این است که محتوا و تجربیات درون آن، برخلاف نسخه‌های قبلیِ جهان‌های دیجیتال، می‌توانند توسط شرکت‌ها و کاربران با هم ایجاد شوند. در واقع از کاربران انتظار می‌رود که در نهایت اکثر محتوای یک متاورس را در قالب محتوای تولید شده تسوط کاربر یا همان UGC (User-Generated Content) ارائه دهند.

آواتار Avatar در متاورس

همانطور که در پیام‌رسان‌های رایج مانند آی‌مِسِج، واتس‌اپ، تلگرام و… و شبکه‌های اجتماعی قدیمی مانند تیک‌تاک، اینستاگرام، فیسبوک و… می‌توانید یک تصویر پروفایل برای خود انتخاب کنید یا بسازید، در متاورس هم می‌توانید یک شخصیت سه‌بعدی که نسخه‌ای مجازی و سه‌بعدی از آنچه می‌خواهید باشید است را بسازید! در فرادنیا این پروفایل‌ها را، آواتار می‌نامند. آواتار در حقیقت، نماد یا شکلی است که نشان‌دهنده یک شخص خاص در متاورس، بازی‌های ویدیویی، انجمن‌های اینترنتی، شبکه‌های اجتماعی، پیام‌رسان‌ها و… می‌باشد.

پروژه فراقهرمان یا متاهیرو Metahero

در خصوص ساخت آواتار، شرکت مِتاهیرو پا را از این هم فراتر گذاشته و به کمک فناوری Wolf Digital World – WDW با اسکن سه‌بعدی از شخص خود شما، فایلِ آواتار سه‌بعدی شما را ظرف چند روز تحویل می‌دهد. اگر پول اضافه دارید، حتما به همین منظور، سفری به دوبی داشته باشید! لطفاً قبل از سفر، کمی پول نقد از نوع ارز دیجیتال هیرو HERO هم به کیف پول خود انتقال دهید!

متاورس، شبکه اجتماعی سه‌بعدی غیرمتمرکز

فیسبوک مدتهاست به یک شبکه اجتماعی کسالت آور، کهنه و متروکه در دنیای اینترنت تبدیل شده. اینستاگرام و حتی تیک تاک دیگر جذابیت‌های روز اول خود را ندارند و محتوای ویدئوییِ بسیار متنوع و پراکنده و اغلب اغراق آمیز و پر رنگ و لعاب آنها، بیش از آنکه جنبه سرگرمی و گاهاً آموزشی داشته باشد، تبدیل به تهدیدی برای رشد اجتماعی و ذهنی و عاملی برای ایجاد استرس و کاهش اعتماد به نفس در بین کاربرانش، مخصوصاً نوجوانان و جوانان شده است.

از طرف دیگر تعاملات افراد در اغلب شبکه‌های اجتماعی محدود به چند پست از جنس تصاویر و ویدئوها و اظهار نظراتی از جنس کامنت (Comment) و ابزار احساساتی از جنس لایک (Like) شده و جایی برای بروز خلاقیتی بیشتر از آنچه امروزه در حال تجربه‌اش هستیم دیده نمی‌شود. اما در متاورس چنین نیست.

در متاورس می‌توانید با ساخت یک آواتار برای خود شروع کنید، جایی که خلاقیتی بی حد و مرز، قابلیتِ بروز و ظهور پیدا می‌کند. می‌توانید آواتاری تا حد ممکن شبیه به خودتان داشته باشید یا یک ربات یا اسب شاخ دار با هرنوع لباس یا پوششی که آن متاورس اجازه دهد!

سپس وارد میدان اصلی متاورس دلخواه خود (به طور مثال متاورس جویتوپیا، متاورس دیسنترالند یا متاورس بلاکتوپیا) می‌شوید و در آن شروع به قدم زدن، بازی کردن، انتقال به دنیاهای دیگر (تِلِه پورت Teleportation) و تعامل و معاشرت با افرادی می‌کنید که در آن لحظه در آن محیط، حضور دارند یا اصطلاحاً آنلاین هستند. حتی می توانید با خودروی متاورسی BMW به هرجای جویتوپیا رایگان سفر کنید.

می‌توانید با هر کدام از آنها که مایل بودید سر صحبت و باب گفتگو یا حتی شوخی را باز کنید. یا پاسخی محترمانه دریافت می‌کنید یا تا جای ممکن کتک می‌خورید! اگر همانند فیلم Ready Player One، علاوه بر عینک واقعیت مجازی، لباس X1 هم پوشیده باشید، درد ناشی از ضربات افراد در متاورس به کمک فناوری، در همان نقطه از بدنتان حس خواهد شد. اگر هم مورد نوازش قرار بگیرید، داستان متفاوت خواهد بود!

دیسنترالند Decentraland متاورس بر بستر اتریوم

یکی از شناخته شده ترین متاورس‌های موجود، دیسِنْتْرالَند می‌باشد. در دیسنترالند می‌توانید آواتار دلخواه خود را بسازید، در میدان اصلی آن حضور پیدا کنید و دوستیابی و جلب مخاطب را طوری انجام دهید که تا قبل از آن در شبکه‌های اجتماعی قدیمی مانند اینستاگرام غیر ممکن بوده.

اگر همان خلاقیت و ذوق تیک تاکی یا اینستاگرامی خود را اینجا هم بروز دهید، با توجه به اینکه تقریباً محدودیتی در ساخت ندارید می‌توانید دنیای سه‌بعدی خود را در گوشه‌ای از دیسنترالند بسازید. البته قبل از هر چیز باید قطعه زمینی برای خود خریداری کنید. این قطعات زمین که هر کدام به شکل یک NFT عرضه شده‌اند را می‌توان با ارز دیجیتال مانا MANA که رمزارز بومی متاورس دیسنترالند می‌باشد، خریداری نمائید.

حتی اگر صاحب هیچ زمینی هم نباشید می‌توانید وارد دنیاها یا رویدادهایی شوید که توسط دیگران ساخته یا برپا شده‌اند. از جمله معروف ترین رویدادهایی که در متاورس Decentraland تا امروز برپا شده، فستیوال‌های موسیقی متاورسی (MVMF) و مراسم ازدواج و عروسی متاورسی می‌باشد!

بلاکتوپیا Bloktopia متاورس بر بستر پالیگان متیک

متاورس و پروژه بلاکچینی بلاکتوپیا از روز اول با شعار «خانه کریپتو» (Home of Crypto) و با هدف «بساز، یاد بگیر، بازی کن و پول درآور» (Create, Learn, Earn, Play) خود را معرفی کرده و هنوز در حال توسعه است. نام بلاکتوپیا از ترکیب دو کلمه بلاکچین و یوتوپیا (به معنای آرمانشهر) ساخته شده. Bloktopia در اصل یک آسمان خراش می‌باشد که از ۲۱ طبقه (به خاطر حداکثر عرضه ۲۱ میلیونی بیت‌کوین) تشکیل شده است.

دارندگان ارز دیجیتال و توکن BLOK به عنوان Bloktopians (به معنای شهروندِ بلاکتوپیا یا بلاکوَند!) شناخته می‌شوند. بلاکتوپیا به عنوان یک هاب مرکزی عمل خواهد کرد و از تمام سطوح تجربه کریپتویی استقبال می‌کند. برای اولین بار، قرار است کاربران به اطلاعات ارزهای دیجیتال و محتوای همه جانبه در یک مکان دسترسی داشته باشند.

شهروندان بلاکتوپیا می‌توانند از طریق مالکیت املاک و مستغلات، درآمدِ تبلیغات، بازی کردن، شبکه‌سازی با افراد و موارد دیگر درآمد کسب کنند. بلاکتوپیا با استفاده از پیشرفته‌ترین موتورِ تولیدِ محیط سه‌بعدیِ بلادرنگِ جهان برای ایجاد عناصر بصری و یک تجربه کاربریِ خیره‌کننده استفاده می‌کند.

پورتال‌ها Portals متاورس بر بستر سولانا

پورتال‌ها یک پلتفرم متاورس چند بازیکنه مبتنی بر وب برای ساخت دنیاهای سه‌بعدی است که به هر کسی اجازه می‌دهد در یک دنیای باز که توسط تخیل شما ساخته شده است، بسازد، به اشتراک بگذارد و بازی کند.

پورتال در سال ۲۰۲۱ به اکوسیستم سولانا پیوست و قصد دارد کاربرانش بتوانند در یک توکیوی جدید یا نیویورک جدید مجازی و متراکم کاوش کنند و صدها چیز سرگرم‌کننده برای انجام پیدا کنند NFT‌های خود را نمایش دهند، بسازند، و چت کنند!

متاورس و صنعت بازی Gaming

به نظر من بین متاورس و گیمینگ تفاوت‌های بسیاری وجود دارد. هرچند، پروژه‌هایی در بازار ارزهای دیجیتال آمده‌اند که از هر دو مفهوم کمک می‌گیرند اما همه متاورس‌ها مخصوص بازی نیستند و همه بازی‌ها را هم نمی‌توان متاورس به حساب آورد.

بازی سندباکس The Sandbox Game

در بازی سَنْدباکس می‌توانید وارد بازی‌های مختلف شوید و در آن دنیا شروع به بازی و کسب درآمد از طریق ساخت یا خرید و فروش عناصر و آیتم‌های مختلفِ درون بازی نمائید (بازی کن و پول درآور Play-to-Earn). رمزارز مورد استفاده در این مجموعه بازی‌های بلاکچینی، یک توکن ERC20 به نام سَنْد SAND است. اگر کمی حوصله و خلاقیت به خرج دهید خودتان می‌توانید یکی از این بازی‌ها یا متاورس‌ها را بسازید تا دیگران بتوانند در آن بازی و کسب درآمد کنند! از این جهت، سندباکس را می‌توان یک بازی بر پایه متاورس و دنیاهای مجازی به حساب آورد.

بازی اطلس ستارگان Star Atlas

داستان بازی جدید، درحال توسعه و بسیار با کیفیت استار اطلس که رمزارز آن یعنی ATLAS روی بلاکچین سولانا میزبانی می‌شود، در فضای متاورسیِ سیاره‌ای و میان ستاره‌ای اتفاق می‌افتد. دنیای هر سیاره متفاوت است و شما می‌توانید با سفر بین آنها و تصاحب و ساخت قلمرو در هر کدام، به قدرت خود اضافه کنید.

برای سفرها یا مسابقات فضایی نیاز به سفینه‌هایی از انواع مختلف از جمله سفینه باربری، مسابقه ای، جنگی و… دارید که باید آن‌ها را با کسب درآمد از طریق بازی و با ارز دیجیتال ATLAS در بازارگاه استار اطلس خریداری کنید یا در صورت لزوم بفروشید.

متاورس در خدمت آموزش و سلامت

همزمانیِ تب متاورس در اواسط سال ۲۰۲۱ و همه گیری کرونا باعث شد بسیاری از خدمات و فعالیت‌های حضوریِ گذشته به متاورس کوچ کنند. از جمله این خدمات، آموزش بدنسازی، اروبیک و یوگا در منزل و از طریق عینک‌های واقعیت افزوده یا عینک‌های VR و گفتگو و تعامل با مربی در دنیای مجازی است.

برگزاری انواع وبینارها، دوره‌ها و کلاس‌های آموزشی نیز با گذشت زمان و پیشرفت‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری، در متاورس رواج پیدا خواهد کرد.

کمک متاورس به کسب‌وکارها

همزمانیِ تب متاورس و همه گیری کووید۱۹ باعث شد شرکت متا برای اولین بار تعریفی جدید از دورکاری و دفتر کار آنلاین ارائه دهد.

در این دفاتر کار متاورسی معمولاً کاربران با آواتارهای کارتونی ظاهر می‌شوند و می‌توانند صفحه نمایش رایانه خود را در فضای مجازی روی تخته سفید با سایرین به اشتراک بگذارند. برخی از کیبوردهای فیزیکی نیز شناسایی شده و در مقیاس اصلی خود به شکل سه‌بعدی یا اشکالی دیگر، به واقعیت مجازی منتقل می‌شوند. این موضوع، امکان کار با کامپیوترِ فیزیکی یا لپ‌تاپ را در متاورس فراهم می‌کند.

کسانی که عینک واقعیت مجازی ندارند می‌توانند به صورت کلاسیک در قالب یک ویدئوی آنلاینِ دو بعدی به جلسه بپیوندند.

دنیای مجازی در خدمت مد و فشن

فوریه و مارس پر از هفته‌های مد جهانی هستند. اما امسال، با هفته مد متاورس (Metaverse Fashion Week – MVFW) به اوج خود می‌رسد. پروژه بلاکچینی و متاورسی OVER، در حال سازماندهی یک هفته مد متاورسی بی‌سابقه است و در ماه فوریه با شرکای بسیار ویژه‌ای قراردادهایی امضا کرده تا گردهمایی مد مبتنی بر واقعیت افزوده خود را در میلان (۲۸ تا ۳۱ مارس ۲۰۲۳) به یک موفقیت بزرگ تبدیل کند. اخبار هفته مد متاورسی را حتما دنبال کنید.

متاورس و هوش مصنوعی

چت بات ها یکی از بزرگترین کاربردهای هوش مصنوعی هستند که بسیاری از فرآیندهای تجاری را ساده می‌کنند و به کاربران امکان می‌دهند مشکلات خود را سریعتر حل کنند. این شکل از ارتباط در متاورس نیز اعمال خواهد شد. ربات‌های گفتگو علاوه بر عملکردهای فعلی خود، مانند خدمات مشتری، بازاریابی، فروش و موارد دیگر، می‌توانند با ارائه دستورالعمل‌ها و اطلاعات در مورد محصولات و خدمات مختلف، پاسخ به سؤالات، تکمیل تراکنش‌ها به نیابت از کاربران، به کاربران در Metaverse کمک کنند. به عنوان مثال، اگر کاربر نتواند کالای خاصی را پیدا کند، هوش مصنوعی می‌تواند به راحتی این مشکل را با هدایت مشتری به مکان مورد نظر در متاورس حل کند.

علاوه بر این، از هوش مصنوعی می‌توان برای ایجاد رابط‌های فراگیر استفاده کرد که سفرهای کاربران را برای همه از جمله افراد دارای معلولیت راحت کند. از این رو، هوش مصنوعی می‌تواند به تبدیل متاورس به یک پلتفرم کاربرپسند و آسان برای استفاده کمک کند. با کمک فن آوری‌هایی مانند پردازش زبان طبیعی (NLP)، تشخیص گفتار، بینایی کامپیوتر، ترجمه و واقعیت افزوده، کاربران می‌توانند با متاورس به زبان مادری خود و از طریق تصاویر و ویدئوها تعامل داشته باشند و سطح تجربه کاربری را ارتقا دهند.

آواتارهای دیجیتال یکی دیگر از راه‌هایی است که هوش مصنوعی می‌تواند با Metaverse همکاری کند. به عنوان مثال هوش مصنوعی می‌تواند با استفاده از NLP، واقعیت مجازی و بینایی کامپیوتری به ایجاد آواتارهایی طبیعی و نزدیک به واقعیت، لب‌های هماهنگ شده با زبانِ در حال ترجمه و… کمک کند.

رمزارز پروژه‌های متاورسی شناخته شده

در پایان از شما دعوت می‌کنم از لینک زیر بازدید نمائید تا با ارزهای دیجیتال مرتبط با پروژه‌های متاورسی بر پایه بلاکچین بیشتر آشنا شوید. البته همانطور که می‌دانید، پروژها‌های متارسی لزوماً دارای رمزارز نیستند.

رمزارز پروژه‌های متاورسی شناخته شده